Een pizza, dat kennen we natuurlijk allemaal. Voor de meesten van ons is het een ronde schijf van deeg uit de oven met daar bovenop tomatensaus, mozzarella en een variatie aan groenten, vlees of vis. Waar ligt de oorsprong van dit heerlijke gerecht dat zo populair is bij ons en waar komt de bekende Margherita eigenlijk vandaan? Neem een kijkje in de keuken en duik de geschiedenis van de pizza in.

PIZZAIOLI

De pizza zoals wij hem kennen komt oorspronkelijk uit Napels. In deze Zuid-Italiaanse stad werd al in de 17e eeuw over het gerecht geschreven. Het was een snack voor de armen. Zij noemden het pizzaioli en bestond uit brood met restjes van het eten dat de rijkeren overhielden of wat men op straat vond.

BORD VAN BROOD

Maar al daarvoor at men iets wat leek op de pizzaioli. Omdat men geen bord had om van te eten gebruikten zij broden om het eten op te doen. Natuurlijk had het als doel de rest van het eten te ondersteunen, maar het lijkt toch aardig op een pizza. Ook Perzische soldaten bakten platte broden op hun schilden die zij vervolgens belegden met kaas, dadels en wat ze maar konden vinden in de omgeving. Of dit echt een officiële pizza mag heten valt over te discussiëren. Maar het was een begin.

DRIE MUSKETIERS

Een van de eersten die schreef over de pizza was Alexandre Dumas, de schrijver van de De Drie Musketiers. In zijn boek Le Corricolo uit 1843 schreef hij het volgende: ‘Pizza is een soort talmouse (driehoekige kaaspastei) zoals ze ook in Saint-Denis maken. Pizza’s zijn rond en worden van hetzelfde deeg gekneed als brood. […] Er zijn pizza’s met olie, pizza’s met verschillende soorten spek, pizza’s met kaas, pizza’s met tomaten en pizza’s met een klein beetje vis.’

Misschien maakte dit boek iets los. Het gerecht kwam in ieder geval in meerdere Italiaanse kookboeken te staan. Ongeveer 40 jaar later bezochten het Italiaanse koningspaar Napels en proefden deze specialiteit. Zo begon de populariteit van dit drie kleurige gerecht.

DÉ MARGHERITA

In 1889 bezochten koning Umberto l en zijn vrouw koningin Margherita de stad Napels. Omdat ze wel een beetje klaar waren met de Frans-geinspireerde gerechten kreeg pizzabakker Raffaele Esposito een opdracht. Hij was de eigenaar van een kleine pizzeria in de Spaanse wijk 'Runde' en mocht voor het paar een nieuw gerecht bedenken. Hij maakte 3 pizza's; een met olijfolie en kaas, een met sardientjes én een met tomaat, kaas en basilicum. 
De koningin was verrukt vooral door het laatste gerecht. De pizzabakker was er zo blij mee dat hij deze pizza Pizza Margherita noemde.

POPULARITEIT BLIJFT STIJGEN

Na de Eerste Wereldoorlog steeg de populariteit van de pizza, ook buiten de grenzen van Italië. Italiaanse emigranten die naar Amerika gingen namen de pizza met zich mee. In 1905 opende Gennaro Lombardi het eerste pizza restaurant in New York. Hij ontwikkelde de Amerikaanse pizza met een dikkere bodem. 
Het aantal soorten pizza's neemt toe en ketens poppen als paddestoelen uit de grond. De Amerikaanse keten De Pizza Hut telt 12.000 vestigingen en de Canadezen eten de meeste pizza ter wereld. Ja, de Italianen staan op de tweede plaats. 

ECHTE OF ONECHTE PIZZA'S

Volgens de Napolitanen bestaan slechts twee soorten pizza's; de Pizza Margherita en de Pizza Marinara. In Italië bestaat zelfs een wet om de traditionele pizza te beschermen. Als een pizza de STG-status heeft, weet je zeker dat deze gegarandeerd een traditionele specialiteit is. Een pizza moet volgens de wet op 480℃ gebakken zijn in een houtoven en niet langer dan 90 seconden in de oven blijven liggen.

Maar buiten Napels kennen we pizza's vele soorten, maten en bereidingswijzen. Pizza's kunnen nu bevroren zijn en gemaakt om mee naar huis te nemen. Ze zijn vaak rond met tomatensaus en kaas. Wij hebben geen probleem met deze varianten en we zijn blij dat we pizza's thuis mogen bakken op de manier waarop wij dat willen zonder dat de pizzapolitie (ja deze bestaat echt) mee komt kijken. 

FINAL NOTE
De twee restaurants die we in dit artikel noemden bestaan nog. De pizzeria van Raffaele Esposito in Napels heet tegenwoordig Pizzeria Brandi en ook bij de New Yorkse pizzeria Lombardi's zijn pizza's nog te krijgen. Mocht je een keer in de buurt zijn.

Bronvermelding

Lee, A. (7 juli 2018). A History of Pizza. (https://www.historytoday.com/archive/historians-cookbook/history-pizza)

Balmeakers, S. (2013). Ciao Tutti: een ontdekkingsreis door Italië (2de editie).
Haarlem, Nederland: Xander Uitgevers B.V.

Giacotto, S. (11 april 2017). De Geschiedenis van de Pizza.
(https://www.uitgeverijcarrera.nl/post/Geschiedenis-van-de-pizza-N2004.html)